کنگره ای که در چهار اجلاسیه تهران، کربلا، قم و رشت با تشکیل کمیته ۱۱ گانه تعریف شده بود به علت برخی شرایط خاص و محدودیت های امکانی، اجلاسیه کربلا آن برگزار نشد.
خط پایان یک راه دراز
دست اندرکاران برگزاری کنگره بین المللی میرزا کوچک خان جنگلی که در اولین اجلاسیه یک هیئت ۱۰۰ نفره اعم از مسئولان استانی، خبرنگاران، مستندسازان، عکاسان، چهره های برجسته هنری و فرهنگی استان گیلان را به برج میلاد برده بودند و شاید به خاطر برخی حواشی این اجلاسیه، تصمیم گرفتند، اجلاسیه قم را کمی خودمانی تر برگزار کنند و از حضور خبرنگاران و اصحاب رسانه امتناع کردند و همین موضوع از لحاط بازتاب رسانه ای و خبری، اجلاسیه قم را تا حدودی تحت شعاع قرار داد.
مسیر کنگره بعد از پیچ و خم های فراوان از رشت به تهران و قم و سپس به دیار میرزا رسید و برگزاری اجلاسیه رشت بعنوان سکانس پایانی کنگره بین المللی میرزا کوچک خان جنگلی، پای محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را به گیلان و رشت شهر باران های نقره ای باز کرد.
صبحِ بارانی رشت میزبان علاقه مندان شخصیت تازیخ ساز گیلان و ایران روحانی مبارز و مجاهد شهید میرزا کوچک خان بزرگ در تالار مرکزی شهر بود.
وارد این تالار که می شدید تمام سردی های حس باران خورده ات مبهوت حال و هوای گرمابخش میرزا می شد درب و دیوار تالار از میرزا می گفت؛ از ابزار جنگی، وسایل شخصی و پونین زخمی میرزا گرفته تا فانوس های آویزان و نیمه جان و قاب عکس هایی که رنگ و بوی مبارزه و جهاد می داد.
گروهی در همان لابلای قاب های ایستاده، شخصیت چندبُعدی میرزا را روایت سازی می کردند و با بررسی و پرداختن به روایت های ماندگار یاران میرزا، یاد این عزیزان را گرامی می داشتند.
دهه هشتادی هایی که حتی با تاریخ انقلاب اسلامی و دفاع مقدس فاصله تقویمی دارند با شور و هیجانی مثال زدنی سرود میرزا را زمزمه می کردند که برای هر بیننده و شنونده ای حس میهن پرستی و غرور را تداعی می کرد.
وارد سالن اجتماعات شدیم همه چیز آماده برگزاری یک همایش بزرگ بود طبق معمول همیشگی برنامه با تاخیر یک ساعته و همزمان با حصور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شروع شد، بعد از تلاوت روح بخش قرآن کریم و سرود پرافتخار ملی، اجلاسیه پایانی کنگره بین المللی میرزا به نقطه آغاز رسید.
پخش کلیپ همراه با جلوه پردازی از زندگی نامه، دست نوشته ها و روحیه مبارزاتی و همچنین شخصیت پردازی عرفانی و ایمانی میرزاکوچک خان جنگلی تنها بخشی از دستاوردهای هنری اجلاسیه پایانی این کنگره بود.
نهضت جنگل چراغ ماندگاری ایران را روشن کرد
رضا ثقتی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان که دبیری کنگره بین المللی شهید میرزا کوچک خان جنگلی را بر عهده داشت، نهضت جنگل را موجب ماندگاری نام ایران برشمرد و اظهار کرد: اگر میرزا کوچک و یارانش غیرتمندانه مبارزه نمی‌کردند نامی از گیلان و ایران باقی نمی‌ماند.
وی با اشاره به ضرورت معرفی شخصیت میرزا به همه مردم، افزود: این کنگره فرصت خوبی برای بازشناسی قیام جنگل و شخصیت روحانی مبارز یعنی میرزا کوچک و یارانش را فراهم می‌کند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان با بیان اينکه برپایی بنیاد دائمی میرزا کوچک جنگلی ضرورت دارد، گفت: چنین بنیادی می‌تواند نقش بسیار مهم و مؤثری در شناساندن این شخصیت مبارز و آزادی خواه به مردم داشته باشد.
میرزا کوچک پرچم مبارزه را در گیلان بلند کرد
اسدالله عباسی استاندار گیلان که ریاست کنگره بین المللی میرزا کوچک خان جنگلی را هم عهده دار است، شهید میرزا کوچک را پرچمدار مبارزه در گیلان معرفی کرد و گفت: مقام معظم رهبری میرزا کوچک در شمال و رئیسعلی دلواری در جنوب را از شهدای پیرو فرهنگ بسیجی معرفی کردند و ما نیز به وجود چنین بزرگانی افتخار می‌کنیم.
وی با اشاره به اینکه مظلومیت میرزا کوچک در حال فراموشی بود و برخی در حال تحریف شخصیت وی بودند، افزود: این در حالی است که میرزا کوچک متعلق به همه مردم و شاخص‌های قیام وی کاملاً مشخص است که مهمترین بخش آن اسلام خواهی وی است.
رئیس کنگره بین المللی میرزا کوچک جنگلی با بیان اینکه میرزا کوچک پرچم مبارزه را در گیلان بلند می‌کند، اظهار کرد: وی هیچ وقت بحث تجزیه طلبی را دنبال نکرد بلکه در حد توان خود مبارزه را در استان گیلان آغاز کرد.
عباسی، میرزا کوچک خان را مسلمان و معتقد، عدالتخواه، آزادیخواه، استقلال طلب و خواهان حفظ تمامیت ارضی معرفی کرد و گفت: ویژگی‌های قیام میرزا باید به نسل حال و آینده منتقل شود.
وی با بیان اینکه وظیفه اساتید و اندیشمندان این است واقعیت‌های مبارزه میرزا کوچک را نمایان کنند، اضافه کرد: باید از فرصت ایجاد شده برای معرفی شخصیت شهید میرزا کوچک استفاده کنیم.
استاندار گیلان با اشاره به اینکه میرزا کوچک استقلال طلب و سازش ناپذیر با دشمنان بود، گفت: هدف نهضت جنگل این بود پس از ایجاد حکومت ملی، اراضی را بین مردم تقسیم و سوادآموزی را ترویج دهد و بسیاری از امتیازات را از بیگانگان بگیرد.
نفوذ مُهر شکست نهضت جنگل
آیت‌الله رسول فلاحتی نماینده ولی فقیه در گیلان که سخنران بعدی اجلاسیه پایانی کنگره بین المللی شهید میرزا کوچک جنگلی در تالار مرکزی رشت بود، نفوذ را یکی از عوامل به چالش کشاندن نهضت‌ها و حرکت‌های دینی دانست و اظهار کرد: تمامی قیام‌های دینی با آثار سخت و زیانبار نفوذی‌ها مواجه هستند.
وی با اشاره به اینکه نهضت‌های دینی با نظام سلطه مبارزه می‌کنند و همین موضوع باعث می‌شود که سلطه طلبان به سمت ایجاد نفوذی بروند، افزود: اگر قدرت‌های سلطه نفوذی نسازند افرادی که در داخل نهضت حضور دارند حرکتی می‌کنند که در مسیر سلطه جویانه است.
نماینده ولی فقیه در گیلان با بیان اینکه انسان‌هایی که در نهضت‌های دینی حضور دارند باید مطیع رهبر و بصیر باشند، گفت: نفوذی‌ها با وجود بهره بردن از مواهب قیام دینی، به ارزش‌های آن خیانت می‌کنند و تاریخ از این موارد زیاد به خود دیده است.
آیت الله فلاحتی با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی نیز از حضور نفودی ها مستثنی نیست تصریح کرد: بعد از انقلاب، نفوذی‌ها در بدنه نظام ایجاد شدند و فتنه ۸۸ نماد اظهر حضور نفوذی‌ها در نظام بود.
وی با بیان اینکه نفوذی‌ها با بزک کردن نقاط سیاه و کور اجازه نمی‌دهند جامعه در مسیر رشد قرار گیرد، افزود: نفوذی‌ها عامل ریزش و رویش در جامعه هستند.
رئیس شورای سیاستگذاری کنگره میرزا کوچک خان جنگلی با اشاره به اینکه یکی از عوامل شکست نهضت میرزا نفوذی‌ها بودند گفت: قیام میرزا از نفوذی‌ها شکست خورد.
آیت الله فلاحتی، بصیرت را یکی از ویژگی های مهم رهبران نهضت‌ها برشمرد و بیان کرد: رهبران و مدیران باید تحمل و ظرفیت بالا داشته باشند.
نماینده ولی فقیه در گیلان با بیان اینکه امام خمینی تمام نقاط ضعف را شناخت و مقابل آنها ایستاد، اضافه کرد: امام پیامبر گونه انقلاب را هدایت کرد و در دنیایی که سلطه جویان ابزار رسانه را در اختیار دارند توانست نظام را حفظ کند و به جایی برساند که در معاملات جهانی قابل برخورد نیست.
وی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی با رهبری چین و روسیه، قدرت‌های غربی را به افول می‌کشاند تصریح کرد: مقام معظم رهبری پرچم جمهوری اسلامی را در دست داشته و آن را هدایت می‌کند.
شاعر نام آوازه کشور با همان شور و حال خاص شعر ویژه میزا را خواند و تجلی بخش روح حماسی و تاریخی در سالن شد، اشعاری که با شنیدن هر بیتش، بیت بیت افتخار و غرور ایرانی و گیلانی از پوست و خون افراد سرریز می شود.
رهایی از استبداد و استعمار آرمان میرزا کوچک
محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که مهمان ویژه اجلاسیه رشت بود، گیلان را استان فرهنگ و هنر معرفی کرد و گفت: در تمامی تحولات بزرگ ایران در دوره‌های مختلف به ویژه معاصر، گیلان و گیلانی پیشگام بوده است.
وی با اشاره به اینکه شهدای گیلانی در دفاع مقدس و دفاع از حرم و امنیت بی نظیر بودند افزود: علمای بزرگ همچون آیت الله بهجت در این استان متولد شدند و این استان زادگاه مشاهیر بزرگ در علم، فقاهت، هنر، ادب و رشته‌های مختلف دانش‌های نوین و تئاتر، موسیقی و سینما است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه ایران در دوران میرزا در حد واگرایی پیش رفت و وحدت ملی و سرزمینی به واسطه حضور گسترده استعمارگران آسیب دید، اظهار کرد: در و دیوار رشت راویان خوبی از روزهای پر محنت ایران و گیلان سرافراز هستند.
اسماعیلی با اشاره به اینکه استعمارگران در دوران میرزا کوچک جولان می‌دادند و قرارداد ۱۹۰۷ حاکم بوده و کشور محل تاخت و تاز قدرت‌های استعمارگر خارجی بود، گفت: حاکمان نالایق روزهای تلخی را برای مردم ایجاد کرده بودند و در چنین شرایطی شخصیتی مانند میرزا کوچک با عزمی راسخ و دلی امیدوار به عنایت الهی به پاخاست و مجاهدت کرد.
وی با بیان اینکه آرمان میرزا رهایی از استبداد و استعمار بود، افزود: همه نهضت‌ها ممکن است به سرانجام نکویی نرسد و نهضت میرزا نیز به شکست انجامید اما بذری بود در سرزمین پراستعداد ایرانی که در آن درخت تناور جهاد رشد کرد و ثمره‌ای همچون انقلاب اسلامی را به وجود آورد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه دشمن به دنبال ایجاد یاس و ناامیدی در جامعه است تصریح کرد: دشمن به دنبال ایجاد روزهای ناگوار و تکرار حوادث تاریخی گذشته است و اگر چه در دوره‌های مختلف عنوان و هدف متغیری دارد اما دشمنی وی همواره پابرجا است.
اسماعیلی با بیان اینکه دشمن به دنبال یاس آفرینی، ناامید کردن مردم از آینده کشور است، گفت: اتفاقات اخیر تلاش کرد بین صفوف مردم شکاف ایجاد کند و دوقطبی بسازد اما به روشنی می‌توان دریافت بهانه آنها تنها با یک استراتژی دنبال می‌شود که همان ایجاد نفاق و شکاف و از بین بردن وحدت سرزمینی در کشور است.
وی با بیان اینکه ایران قوی و مستقل خار چشم دشمنان است افزود: ایران عنوان قدرت منطقه‌ای و تأثیرگذار در نظام بین المللی برای دشمنان قابل تحمل نیست و هر روز با یک بهانه تلاش می‌کنند توفیقات بزرگ را از ما بگیرند.
اصحاب فرهنگ و هنر پیشگام جهاد تبیین
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اینکه اصحاب فکر و فرهنگ و هنر پیشگام جهاد تبیین هستند گفت: جهاد تبیین برای پاسخگویی به شبهات دشمن است و باید از دستاوردهای مردم و موفقیت‌ها و پیشرفت‌ها صحبت کنیم و گوش شنوایی برای استماع نقدهای منصفانه داشته باشیم.
اسماعیلی با تاکید بر ایجاد فضایی برای بیان نقدها و اعتراضات، اضافه کرد: باید صحبت منتقدین و معترضانی که در چارچوب قانون حرف می‌زنند را بشنویم و دولت وظیفه خود می‌داند که با همه گروه‌ها و سلایق حرف بزند و حرف آنها را بشنود و از پیشرفت‌ها بگوید و گوش شنوایی برای انتقادات و عزمی راسخ برای رفع مشکلات داشته باشد.
وی با بیان اینکه نباید تجربه تلخ جنگل و مشروطه تکرار شود، افزود: یک حکمرانی عقلانی و گفتگو محور را پیش ببریم و این برنامه راهبردی دولت برای مدیریت جامعه است
افخمی برنده جایزه سال میرزا
«بهروز افخمی» کارگردان سریال کوچک جنگلی که مهمان دیگر این اجلاسیه بود، جایزه سال میرزا به وی تعلق گرفت.
رونمایی از تندیس هایپر رئال میرزا و تجلیل از خالق این اثر زیبا و نفیس از دیگر بخش های این مراسم بود.
اما ابن پایان کار نبود و نوبت به رونمایی از تمبر میرزا کوچک خان جنگلی رسید که با دستان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مسئولان استانی رونمایی شد.
کنگره بین المللی شهید میرزا کوچک خان جنگلی جدا از هدف بزرگی که دنبال می کند اما در ابتدای راه قرار دارد و دارای نواقص، نقاط ضعف و چالش های زیادی است که البته بعد از گذشت یک قرن از شهادت این مبارز نستوه و انقلابی، کار ارزشمندی به حساب می آید.
میرزا یکصدسال در گمنامی
اینکه بعد از گذشت یک قرن یاد اسطوره نهضت جنگل افتادیم و برای گرامیداشت این مبارز مجاهد کنگره می گیریم یک حرکت اثربخش در راستای احیای شخصیت های فاخر ایران و گیلان است، امروز نسل جوان تشنه ادبیات فخرآمیز تاریخی است که در لابلای کتاب ها و یا در سینه های بزرگان مسکوت مانده و یا در پستوی خاک ها و تابوت های مستطیل شکل ابدیت آرامیده است.
اسطوره هایی چون میرزا کوچک خان جنگلی در گیلان و ایران کم نیست، ستارگانی از معرفت، جهاد، تقوا و آزادمردی که یکصدسال در گمنامی، خوشنام بودند و حالا از این ظرفیت عظیم مفاهیم مغفول مانده می توان محتوای غنی و ارزشمند در دنیای فقر محتوا و اطلاعات فاخر، بهره گرفت، فیلم ساخت، شعر گفت و موسیقی نواخت.
آنطور که دبیر برگزاری کنگره بین المللی میرزا کوچک خان جنگلی گفته بود برای برگزاری این کنگره هفت میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار در نظر گرفته شده بود که در قالب برنامه ها، اجلاسیه ها و محتواسازی هزینه شد، مسئله ای که اگر شیوه هزینه پردازی آن درست شفاف سازی نشود بعنوان علامت سوال در ذهن مخاطبان باقی خواهد ماند.
شفافیت مالی کنگره میرزا مطالبه عمومی
شاید اگر بخواهیم نقد منصفانه ای بر کنگره بین المللی میرزا وارد کنیم بر چگونگی هزینه کردها و حواشی آن باشد اما نکته قابل تامل دیگری که حتما باید برای آینده این کنگره در نظر گرفته شود، عدم سخنران محوری و رفتن به سمت ساخت محتواهای فاخر و اثرگذار تر باشد چیزی که در این کنگره بسیار ضعیف بود و سه اجلاسیه تهران، قم و رشت بیشتر بر پایه سخنرانی حرکت می کرد.
تشریح عملکردی کمیته ۱۱ گانه کنگره بین المللی میرزا کوچک خان و شفافیت مالی و هزینه کرد این برنامه ها و همچنین ساخت آثار و محتوای فاخر بخشی از مطالبات رسانه ای و عمومی از دست اندرکاران این کنگره باشد.
هزینه هفت و نیم میلیاردی برای اجرای سه اجلاسیه، چندین برنامه شهرستانی و استانی، ساخت کلیپ، فیلم کوتاه، موشن، تندیس میرزا و اجرای سرود و تئاتر خیابانی و ریزبرنامه های دیگر شائبه های زیادی در مخاطبان ایجاد کرده که دستاوردهای کنگره بزرگ میرزا کوچک خان جنگلی را زیرسوال برده است.
کد خبر:
1935
