سایه سنگین تغییرات اقلیمی بر سر «کاسپین»

آنطور که کارشناسان گفته اند؛ نقش تغییرات اقلیمی، ساخت سدهای متعدد و برداشت بی‌رویه آب از رودخانه ولگا عامل اصلی پس‌روی آب کاسپین بوده است

به گزارش کاسپین احمدرضا لاهیجان‌زاده، معاون محیط‌زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست کشور می‌گوید از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۲۰ متوسط پس‌روی آب دریای کاسپین حدود ۷٫۵ سانتی‌متر در سال بوده اما در سه سال اخیر این میزان به حدود ۲۰ سانتی‌متر رسیده است و روند آن طی ۱۰ تا ۱۵ سال آینده ادامه خواهد داشت.

این پدیده تنها محدود به ایران نیست؛ کشورهای ساحلی دیگر آذربایجان، ترکمنستان، قزاقستان و روسیه نیز با کاهش سطح آب مواجه‌اند.

کارشناسان دلایل متعددی برای کاهش سطح آب و پدیده پس‌روی آب #خزر مطرح کرده‌اند اما کاهش جریان رودخانه ولگا به خزر مهم‌ترین عامل شناخته می‌شود. ولگا که بزرگ‌ترین تامین‌کننده آب کاسپین است، به‌شدت تحت تأثیر کاهش بارندگی، افزایش تبخیر، تغییرات اقلیمی و ساخت‌وساز گسترده سدها در روسیه قرار گرفته است.

اداره منابع آب جمهوری آذربایجان سدسازی‌های روسیه بر رود ولگا را علت اصلی پس‌روی دریای خزر می‌داند. براساس آمار رسمی جمهوری آذربایجان، سطح آب دریای خزر در چهار سال اخیر ۲۴ سانتی‌متر سالانه کاهش یافته است. کارشناسان این کشور هشدار داده‌اند که ادامه این روند ممکن است موجب آشکار شدن ۹۳ هزار کیلومتر مربع خشکی در بستر دریا شود.

الهام شبان، مدیر “مرکز مطالعات کاسپین” در باکو، تاکید می‌کند که حدود ۸۰ درصد آب خزر از ولگا تامین می‌شود و روسیه پس از فروپاشی شوروی ۹ سد روی این رودخانه ساخته است.

او می‌افزاید: «افت سطح آب کاسپبن بنادر و تاسیسات نفتی روسیه و نیز پروژه نفتی کاشاغان قزاقستان را با مشکل روبرو کرده است. در نقاطی که قبلا عمق آب ۵۰ متر بود و کشتی‌ها تردد می‌کردند، اکنون این امکان وجود ندارد.»

نسیم طواف‌زاده، فعال اجتماعی و محیط زیستی و همچنین پژوهشگر تالاب‌ها از رشت، بر ارتباط مستقیم بین خشکی تالاب‌های ساحلی استان‌های گیلان و گلستان و پس‌روی آب خزر تاکید می‌کند.

به گفته او با عقب‌نشینی دریا، سرعت خروج آب تالاب‌ها به‌سمت خزر افزایش یافته و منجر به خشک شدن سریع‌تر آن‌ها می‌شود. وی به‌طور خاص از تالاب‌های میانکاله و انزلی نام می‌برد.

روشن عباس‌اف، استاد دانشگاه کاسپین در باکو نیز هشدار می‌دهد که اگر روند پس‌روی آب همچنان ادامه پیدا کند، افت سطح ممکن است به ۱۰ متر نیز برسد.

او ضمن اشاره به نقش تغییرات اقلیمی، ساخت سدهای متعدد و برداشت بی‌رویه آب از رودخانه ولگا را عامل اصلی پس‌روی آب کاسپین می‌داند و تاکید می‌کند: «ما بارها در این‌باره با طرف روسی مذاکره کرده‌ایم.


کد خبر: 42262

دیدگاهتان را بنویسید